अब गाउँ गाउँ जस्तो छैन ।
मेरो पृष्ठभूमिलाई धेरैले जस्तो गौरवशाली त म मान्दिन ।
दास युगको कथा सुनाउने साहिंली फुपू
बाल्यकालको मेरो महत्वपूर्ण हिस्सा फुपूको सानिध्यतामा बित्यो । फुपूसँगको सानिध्यताले मेरो जीवनमा प्रसस्तै सकारात्मक भूमिका खेल्यो । मेरो इतिहास प्रतिको चासो निर्माण गर्न फुपूको ठुलो भूमिका रह्यो । अहिले सोच्दा लाग्छ - म भित्र इतिहास चेतना हुर्काउन फुपूको महत्वपूर्ण भूमिका थियो । फुपूबाट मैले थोरैतिनो भए पनि संस्कृति सिकें । सभ्यता सिकें । वंशावलीप्रतिको मेरो रुची हुर्काइदिने काम फुपूले नै गर्नुभयो ।
कसै कसैले सोध्थे फुपूलाई दास युगको कुरा । हामी केटाकेटीहरू फुपूको अनुहार हेर्थ्यौ ।
मान्छे किनेको कथा
"झमक्कै साँझ परेको थियो । पिताजीले दुईजना मानिस लिएर आउनु भयो ।" फुपूले हजुरबाले दुईजना दास किनेर ल्याएको घटना सुनाउँदा हामी तीनछक पर्थ्यौ । दास प्रथा उन्मुलन हुँदा फुपू बिस वर्षकी हुनुहुन्थ्यो ।
तिमालको कथा
देविथानको कथा
मरुवा खोलाको कथा
परम्परागत जस्तो पनि आधुनिक जस्तो पनि लाग्ने । दोधारमा उभिएको जस्तो लाग्ने परिवार थियो हाम्रो ।
ठुलीआमा, आमा खुट्टाको पानी खानुहुन्थ्यो । थुप्रैपटक ठुलीआमाले पठाउनुभएको दुनोको पानीमा बुवाको खुट्टाको बुढीऔंलो चोबेर लगिदिएको छु।
https://bikeshkabin14.blogspot.com/2024/02/blog-post_18.html?m=1
मैले कविता लेखनको यात्रामा कसरी पाइला राखेँ ? अहिले सम्झँदा पनि आफैंलाई रोचक लाग्छ । कविता र गीतको प्रभाव ममा सानै उमेरमा परेको रहेछ भनेर अहिले आफैं आफ्नो मूल्याङ्कन गर्न पुग्छु ।
लेख्न थालेको झण्डै १० वर्षै हुन थालेको थियो । ०३६ सालमा भानुभक्त मा.वि. पानीपोखरीमा पढ्दा 'भानुभक्तको सम्झना' शिर्षकको छन्दोबद्ध कविता लेखेर उपत्यकाव्यापि प्रतियोगितामा प्रथम पुरस्कार प्राप्त गरेको थिएँ । बिराटनगरमा पढ्न गएपछि त निकै कविता लेखें । बिराटनगरका साहित्यिक कार्यक्रममा कविता बाचन गर्न प्राय छुट्दैनथिएँ । त्यसपछि काठ्मान्डु आएँ । त्यसबेलासम्म मेरो कविता कतै पनि प्रकाशन भएको थिएन ।२०४५ सालतिर डिल्लीबजारमा बस्दा ओल्लोपल्लो डेरामा बस्ने एकजना मोरङतिरका नेत्र प्रसाद आचार्य भन्ने साथी थिए । उनी त्यसबेलाको अत्यन्तै लोकप्रिय पत्रिका 'समीक्षा' साप्ताहिकमा काम गर्थे । एक साँझ कुरैकुराको शिलशिलामा उनले 'समीक्षा' साप्ताहिकमा कविताहरु पनि छापिने हुनाले सम्पादकलाई भेटेर कविता दिन आग्रह गरे । उनकै सल्लाहबमोजिम उनीसंगै 'समीक्षा' साप्ताहिकको कार्यालय कालिकास्थान गएँ । नेत्रजीले पत्रिकाको कार्यालयको ढोकाबाट भित्र पस्नेबित्तिकै टाढैबाट पल्लो कोठामा उभिएर केही पढ्दै गरेका सम्पादक विनोदमणि दीक्षितलाई देखाईदिए । ढोकाको छेउको एउटा कुर्सीमा एकजना पाको उमेरको मानिस थिए । म तिनै पाको उमेरको मानिसलाई छिचोलेर सम्पादक विनोदमणि दीक्षितलाई कविता दिन अघिमात्र के सरेको थिएँ , तिनै पाको मानिसले "खै ! के हो ?" भनेर मेरो हातको कागज मागे । मैले दिनेबित्तिकै उनले पढे र यो कविता यही अङ्कमा छापिन्छ, अरु पनि लेखेर ल्याउनु भने । पछि नेत्रजीबाट थाहा भयो उहाँनै हुनुहुँदाेे रहेछ - प्रसिद्ध साहित्यकार मदनमणि दीक्षित ।
मेरो पहिलो कविता 'सूर्य उदाउ अब' यसरी समीक्षा साप्ताहिकमा छापियो । त्यसपछि मदनमणि दीक्षितले मेरा चार पाँचवटा कविताहरु 'समीक्षा' साप्ताहिकमा प्रकाशन गरिदिनुभयो ।
----------------------------------
पिताजीले एउटा मन्त्र सिकाउनु भएको थियो । आपत पर्दा भन्ने मन्त्र ।
बखतबहादुर / १९९४ सालमा चन्द्रबीर
छोरी २ वटी
ट्याक्टिम
डिल्लीशेर राईको सिरानी
फूलीको बाउ दाइको घर
सोह्र सराद सुरू भएपछि रातो माटो खोज्न जानुहुन्थ्यो गाउँका आमा र भाउजूहरू ।
कति धार्नीको खसी भयो घरमा ? सबै जसोको एउटै प्रश्न हुन्थ्यो ।
सबैको घरमा रगतको पन्जा छाप लगाइएको हुन्थ्यो ।
तिहारमा थुम्कीमा द्वितिया बजार लाग्थ्यो । बजारमा जुवाका थुप्रै खालहरू हुन्थे ।
घरमा पिताजीले हरेक वर्ष दसैंको नवमीमा नौजना कन्या खोजेर पूजा गर्ने चलन थियो ।
चण्डीका पाना पल्टाउथें ।
धुम्बेको कथा
सातो गयो भन्थे र बोलाउँथे धामीहरू । अब ठिक भयो भन्थे । विश्वास थियो मान्छेहरूमा ।
आरम्भकालीन अवस्थाका साहित्य - सन्ध्या , प्रतिभा - प्रवाहजस्ता कार्यक्रमहरु साहित्यका मेरा किशोरावस्थाका पाठशालाहरु थिए । उतिबेला कहिले आउला साहित्य - सन्ध्या र प्रतिभा - प्रवाह भनेर यी कार्यक्रममा कविता सुनाउन खुब उद्देलित भएर पर्खनु पर्थ्यो ।
No comments:
Post a Comment